Vanaf september zie je de grote kleurrijke dozen met Panettone in de winkels verschijnen en dan weet je dat de feestdagen er aan komen. Panettone is een Italiaans type zoet brood, oorspronkelijk uit Milaan, meestal bereid en genoten voor Kerstmis (Natale) en Nieuwjaar (Capodanno). Het heeft een koepelvorm (cupola), beginnend van een cilindrische basis.
Waarom is Panettone zo licht?
Panettone wordt gemaakt tijdens een lang proces. Het rijsproces alleen al duurt enkele dagen – het deeg moet 3 keer rijzen – waardoor de panettone zijn karakteristieke fluffy eigenschappen heeft. De Panettone bestaat in verschillende grootten en met verschillende bestanddelen maar klassiek zit er gekonfijte sinaasappel, citroen en citroenschil in, evenals sultana rozijnen.
Hoe serveer je Panettone?
Vele andere variaties zijn dus voorhanden zoals panettone met chocolade. Ze worden vertikaal gesneden in spievorm en vergezeld van zoete warme dranken of een zoete wijn, zoals Vinsanto (zie artikel), Asti of Moscato d’Asti. In sommige regio’s in Italië wordt panettone geserveerd met crema di mascarpone, een crème gemaakt van mascarpone, eieren, soms gedroogd of gekonfijt fruit, en meestal een zoete likeur zoals amaretto. En als mascarpone niet beschikbaar is, wordt zabaione soms gebruikt als vervanging.
Bij Nullam komt het meestal op tafel tijdens het ontbijt op kerstdag en maak ik het klaar als verloren brood (wentelteefjes, gewonnen brood, pain perdu …).
Wat is er beter dan een geslaagde maaltijd afsluiten met een digestief? Twee digestieven, hoor ik U zeggen. Deze keuze laat ik aan jullie over. Of al de drankjes die zogezegd als digestivo geserveerd worden, het werkelijk ook zijn is een andere vraag, maar het is een elegante manier om een avond of een gezellige maaltijd af te sluiten in het gezelschap van mensen die je dierbaar zijn. Je hebt lekker gegeten en of je bent ontspannen en dan komen de digestieve drankjes boven water. De tongen komen los en alle problemen in de wereld worden in sneltempo opgelost.
Het biedt je dus een ceremoniële manier om over je dag te reflecteren. We gaan het vandaag niet hebben over de klassieke digestieven, maar over een echte vini di meditazioni , zoals de Vin Santo. Vroeger werd de week voor Pasen de heilige week genoemd. Een aloud gebruik uit Italië tijdens deze periode, is een maaltijd afsluiten met een glaasje Vin Santo en een biscotti.
Vin
Santo – Vino Santo – Vinsanto: wat is het nu?
Dit zou eigenlijk een vraag voor de Slimste
Mens kunnen zijn of voor een cursus sommelier. Ze bestaan wel alle drie, maar
het zijn totaal verschillende wijnen in alle opzichten. Het ontcijferen van de
Da Vinci code is kinderspel in vergelijking met het zoeken naar hun oorsprong.
Vino Santo is de wijn uit de regio Trentino (tussen Bolzano en het Gardameer) en hoofdzakelijk gemaakt op basis van de Nosiola druif.
Vinsanto daarentegen is een zoete wijn afkomstig van het eiland Santorini, ontstaan toen het eiland onder de controle van Venetië was. Deze wijn wordt gemaakt op basis van de assyrtiko, athiri en aidani druif. Vinsanto is dus wijn afkomstig uit Santorini (etymologisch van agia eirini over Santa Irene naar uiteindelijk Santorini)
Verwarrend? Inderdaad, want er kwam in 2002 zelfs EU wetgeving aan te pas om het kluwen te ontwarren. Er was blijkbaar genoeg bewijs dat de oorsprong van Vinsanto – in één woord – in Santorini lag, dus mochten de Italianen hun zoete wijn Vin Santo – in twee woorden – noemen. Santo is hier trouwens te verstaan als heilig, omdat de wijn – zo dacht men in de 14e eeuw – geneeskracht had en daardoor werd de overschot na de mis aan de zieken gegeven.
Wat is Vin Santo?
Vin Santo is dus een zoete dessert wijn, afkomstig uit Toscane, gemaakt op basis van de Trebbiano en Malvasia druiven. Hij bestaat al heel lang maar werd vooral tijdens de renaissance bekend doordat de handelaars uit Florence deze wijn uitvoerden tijdens hun handelsreizen. Tijdens het oogsten worden de beste druiven uitgezocht en op rieten matten te drogen gelegd (cannici). Passito is een Italiaanse term die gebruikt wordt voor natuurlijk zoete wijnen die gevinifieerd worden op basis van ingedroogde druiven. Het drogen van de druiven (appassimento) is een methode die zo oud is als het wijn maken zelf.
Doordat de druiven buiten worden opgeslagen ondergaan ze de invloed van de temperatuurschommelingen en de seizoenen (zo gaan ze afwisselend gisten en rusten). Na het oogsten blijven ze zo 4 maanden liggen. Het vocht verdampt ondertussen op natuurlijke wijze en het suikergehalte in de druiven stijgt. Daardoor bekomt men een heel weelderige zoete wijn. Vanaf maart worden de druiven dan opgeslagen in speciale kleine houten vaten (caratelli) en zo zullen ze nog minstens vier jaar rijpen. De prijs van dergelijke wijnen is iets duurder dan de wijnen gemaakt op de traditionele manier, omdat je meer druiven nodig hebt. Laat je dus niet vangen aan de goedkope Vin Santo wijnen.
Dat het een speciale wijn is blijkt ook uit dit: in vervlogen tijden gaf de schoonvader Vin Santo aan de jonge bruid toen ze voor het eerst in haar nieuwe huis binnen ging.
Cantucci
Naast een glaasje Vin Santo, hebben we ook iets zoet nodig dat er perfect bij past. Cantucci betekent eigenlijk uiteinde (van een koekje of van de deeg) of overschotje. De koekjes van gelijke vorm werden in de winkels verkocht en de armen moesten genoegen nemen met de resterende hoekjes en kantjes. Dat zijn de cantucci. De originele komen uit Prato in Toscane. Het recept voor cantucci werd uitgevonden in 1858 door Antonio Mattei, die er nog steeds zijn winkel heeft. De originele formule waarmee hij een prijs won op de Wereldtentoonstelling van Parijs (1867) bestond uit bloem, verse eieren, suiker, amandelen en pijnboompitten.
Prato is ook de stad van de bekende renaissance schilder Fra Filippo Lippi, beroemd voor zijn magnifieke frescoes. In de vroeg 20e eeuw nam de reputatie van de cantucci enorm toe want Herman Hesse maakte er zijn favoriete koekje van. Cantucci worden in wijn gedopt om ze wat zachter te maken en hun aroma nog meer te laten uitkomen.
Wat heb je nodig?
250 gr bloem
250 gr suiker
2 grote eieren
150 gr geroosterde amandelen (gepeld en grof gehakt)
2 theelepels bakpoeder
Hoe maak je het?
Verwarm je oven tot 200 ° Celsius.
Meng de droge ingrediënten goed ondereen.
Klop de eieren goed los en voeg ze langzaam bij de droge ingrediënten. Neem een
(ingevette) bakplaat en verdeel het deeg in lange rollen van ongeveer 3 tot 4
centimeter dik.
Bak de rollen gedurende 20 minuten. Haal ze
uit de oven en laat ze afkoelen. Snij de rollen schuin in schijfjes van 2
centimeter. Cantucci zijn biscotti, dubbel gebakken koekjes. Dus gaan we ze nu
een tweede keer bakken. Leg de schijfjes op de bakplaat en laat ze nog 5 tot 10
minuten uitdrogen op een temperatuur van 150 °.
Dit is afhankelijk van je oven, dus het kan
eventueel wat langer duren tot de ze de gewenste bruine kleur hebben. Het enige
waar je moet rekening is mee houden is, dat je cantucci steeds harder zullen
worden.
