9 mei is de Dag van Europa en daarom zetten we Orvieto in Umbrië in de kijker (lees hier ons reisverslag). Orvieto is een klein, compact stadje maar er is heel veel te zien en te doen. We blijven in de Italiaanse sfeer met een mixed drink op basis van Cynar, zoete rode vermout en een lichte rye whiskey: Little Italy.
Cynar
Italiaanse kruidenlikeuren – amaro (mv amari) – bieden heel wat mogelijkheden als hoofdingrediënt of als subtiele en bittere toets in cocktails.
De verborgen parel onder de bitters – amari – is Cynar, een kruidige, bitterzoete Italiaanse drank op basis van artisjok. Lekker in bijvoorbeeld een klassieke Cynar Spritz: die maak je met gelijke delen (50 ml) Cynar, prosecco en sodawater.
Cynar werd in Italië gelanceerd in 1952. Ondernemer Angelo Dalle Molle experimenteerde met cynarine, een bittere stof uit de wortels en bladeren van artisjok. Hij verfijnde de smaak met 13 kruiden en planten tot een diepbruine bitterzoete likeur. Cynar was geboren en zag zijn succes snel uitbreiden over de landsgrenzen.
Jack Daniel’s Rye
Het assortiment van Jack Daniel’s groeide in 2017 met de introductie van hun Tennessee Rye whiskey – de eerste whisky uit de distilleerderij met een mash die anders is dan de klassieke Tennessee Whiskey sinds de Prohibition! Deze Rye heeft een samenstelling van 70% rogge, met 18% maïs en 12% gemoute gerst (malted barley), en geniet dezelfde koolfiltratie ( charcoal filtration) als hun andere uitdrukkingen.
Wat heb je nodig?
60 ml rye whiskey
15 ml Cynar
20 ml zoete rode vermout
Hoe maak je het?
Doe alle ingrediënten in een met ijsblokken gevuld mengglas. Roer tot de juiste afkoeling en verwatering en giet door een zeef in een voorgekoeld glas. Werk af met een kers of een zeste van citroen.
Wereldwijd beroemd om zijn witte wijn en buitengewoon mooie kathedraal, maar er is echter veel meer te zien in de Umbrische stad Orvieto dan op het eerste gezicht lijkt. Orvieto is mijn favoriete dagtrip vanuit Rome (één uur met de trein vanuit Roma Termini) en een stad waar ik graag terugkom. Orvieto, gelegen in het zuiden van Umbrië heeft een van de meest fascinerende kathedralen in heel Italië, samen met een prachtig landschap en lekkere trattoria’s.
Met zijn Etruskische erfgoed en beroemde keramiek is het een geweldige stad voor kunst- en cultuurliefhebbers, maar met de typische charme van een kleine stad is het ook een geweldig alternatief voor steden in Toscane als je weinig tijd hebt of op zoek bent naar een ontsnapping uit Rome. Orvieto is niet groot, maar bijzonder sfeervol. En hoewel je Orvieto gemakkelijk in 24 uren kunt bezoeken, moedig ik iedereen altijd aan om te blijven overnachten, omdat er genoeg te zien is – en de stad heeft ‘s nachts een heerlijke sfeer.
Of je nu alleen reist, met kinderen op bezoek bent of op zoek bent naar een romantisch uitje, Orvieto voldoet aan alle eisen.
Mijn favorieten
Het stadscentrum
Het stadscentrum is compact, maar heeft een verwarrend gebrek aan lineariteit; je kunt urenlang door de smalle straatjes dwalen zonder ooit helemaal zeker te zijn waar je uitkomt (ik spreek uit ervaring). De gebouwen stralen een gouden gloed uit – bijna alles is gemaakt van tufsteen (tufa), het lokale vulkanische gesteente – wat een gevoel van warmte geeft aan de middeleeuwse paleizen en kerken, en hoewel de prachtige kathedraal van de stad wit glanst, is ook deze gemaakt van tufsteen, zij het bekleed met marmer.
Umbrië is erg trots op zijn eten en wijn, en terecht. Het is ook de thuisbasis van olijfolie, truffels en charcuterie om maar een paar lokale specialiteiten te noemen. Ook duif is een lokale delicatesse. In het middeleeuwse centrum zie je overal etalages van salumeriamet hoofden van wilde zwijnen en massa’s lokale delicatessen.
Orvieto heeft ook genoeg trattoria waar je kan genieten van de specialiteiten uit eigen keuken.
Duomo di Orvieto
Met zijn indrukwekkende façade en sierlijke fresco’s wordt de 14e-eeuwse Duomo di Orvieto beschouwd als een van de mooiste van heel Italië. De kathedraal is gedecoreerd in gotische en romaanse stijlen en domineert het centrale plein van de stad, hoewel deze al van een afstand kunt zien, zelfs als je op het omliggende platteland bent. De bas-reliëfs en beelden op de façade vertegenwoordigen verhalen uit het Nieuwe en Oude Testament en bevinden zich onder gouden mozaïeken en een groot roosvenster. Het interieur is eerder somber van stijl, met uitzondering van de prachtige kapel van San Brizio, met de dramatische fresco’s die het Laatste Oordeel uitbeelden (een project gestart door Beato Angelico en voltooid door Luca Signorelli). Vasari, een 16e-eeuwse Italiaanse schilder en historicus, geloofde dat Michelangelo de fresco’s zo bewonderde dat hij ze gebruikte als inspiratie om zijn eigen Laatste Oordeel in de Sixtijnse Kapel te schilderen.
De werken aan de kathedraal begonnen in 1290 en duurden 300 jaar.
Orvieto is heel fotogeniek
Orvieto biedt veel mooie hoekjes, betoverende doorkijkjes en fotogenieke details. Loop even binnen bij het Palazzo Filippeschi-Simoncelli, met een prachtige binnenplaats, zoek er naar het prachtige uithangbord van de calzolaio (schoenmaker), en let op de rijen brievenbussen en kunstig uitgewerkte deurkloppers.
Torre del Moro
Een van de vele middeleeuwse torens van Orvieto, de klokkentoren Torre del Moro, is de beste plek voor een panoramisch uitzicht over de stad. Er zijn 240 treden naar de top, maar het is een gemakkelijke klim en je zult worden beloond voor je inspanningen! De openingstijden variëren per seizoen, maar als je een bezoek brengt in de wintermaanden, heb je geluk want je kan de tijd nemen om de zonsondergang te zien en de stad overal om je heen te zien gloeien.
Bewonder het uitzicht over het Umbrische landschap
Wandel over de Via Ripa Medici en de Vicolo Malcorini (doe dit niet als je problemen met je hart hebt…) en geniet van het uitzicht over het Umbrische landschap. Bij helder weer kun je heel ver kijken!
Pozzo di San Patrizio
In Orvieto mag je de kans niet missen om de Pozzo di San Patrizzio af te dalen – 62 meter diep – via twee hellingen in een dubbele helix. Gebouwd in de 16e eeuw door Antonio da Sangallo de Jongere, een van de toonaangevende architecten van de hoogrenaissance in Italië. Het is een prachtige site met 248 treden en 70 ramen met moderne verlichting. De put werd gebouwd in opdracht van paus Clemens VII, die na de plundering van Rome naar Orvieto was gevlucht om ervoor te zorgen dat de stad een onafhankelijke watervoorziening zou behouden.
Vorig jaar – toen er nog geen sprake was van corona – was ik in Orvieto, één van de mooiste plaatsen in Umbrië. Het centrum van Orvieto met zijn kleine, gezellige straatjes is bijzonder sfeervol en aantrekkelijk. In de oude stad kan je niet naast de schitterende Duomo kijken. En daar hebben me ze deze hele lekkere coniglio al Marsala con capperi voorgeschoteld. Ik heb dit recept nu al een paar keer klaargemaakt en het is een toppertje. Het konijn wordt eerst gemarineerd, dan kort aangebakken en dan langzaam gegaard in de oven.
Marsala
De smaakmakers zijn look, citroen, friszure kappertjes en Marsalawijn. Marsala is eerst en vooral een aperitivo en digestivo, maar wordt ook veel in recepten gebruikt. Denk maar aan kalfslapjes in marsala (zie receptuur). Marsala wijn bestaat in 3 tinten: goudgeel (Oro), amberkleurig (Ambra) en robijnrood (Robino) en 3 smaken droog (secco), demisecco (halfdroog) en dolce (zoet). Deze laatste, de zoete versie, gebruiken we natuurlijk om sabayon te maken. Voor dit recept gebruikte ik de droge versie, maar je kan ook de zoete versie gebruiken.
Wat heb je nodig?
konijn 1.3 kg
50 gram kappertjes
look
laurier
boter
venkel
citroen
droge Marsala wijn
peper en zout
Hoe maak je het?
De marinade
Snijd het konijn in stukken en verwijder het hoofd. Doe de stukken konijn in een ovenschaal en doe er twee in stukken gesneden teentjes knoflook bij. Spoel de kappertjes onder koud water, laat uitlekken en doe ze vervolgens bij het konijn, samen met een theelepel licht geplette zwarte peperkorrels, 4 laurierblaadjes, een halve citroen in kleine stukjes gesneden, 1 glas Marsala en zout. Laat 30 minuten afgedekt marineren.
Het konijn
Haal de stukken konijn uit de marinade en bak deze in enkele minuten goudbruin in boter en olijfolie. Leg de stukken konijn in een ovenschaal. Deglaceer de pan met kippenbouillon of Marsala, en giet dit bij het konijn, net als de marinade.
Laat in een oven van 160 graden verder garen (ongeveer 1 uur).
De saus
Net voor je konijn voldoende gaar is doe je het kookvocht in een sauspan. Laat indikken en werk af met een klontje koude boter voor een mooi glanzende saus.
Werk af met wat in julienne gesneden zest van citroen, en verse wilde venkel.
Onlangs was ik in Orvieto en kreeg ik dit gerecht voorgeschoteld: gegrilde zalmfilets met een saus op basis van boter, kappertjes en ansjovis: heerlijk lekker! Het was vooral de saus die me intrigeerde. Ik heb toen maar mijn stoute schoenen aangetrokken en naar het recept gevraagd. En uiteindelijk bleek het een typische Italiaans recept te zijn, met veel minder ingrediënten dan je zou denken.
Voor deze ‘con burro ai capperi e acciughe‘ saus laat je gewoon boter zachtjes opwarmen en smelten. Je voegt er de ansjovisfilets bij. Die gaan smelten en zorgen voor het zoute in je gerecht. De kappertjes zorgen dat weer voor het zurige en die gaan we grof pletten. De boter brengt dan weer alles samen. Puur – eenvoudig – lekker.
Wat heb je nodig?
4 zalmfilets
6 ansjovis filets (op olie)
70 gram boter
citroen
2 EL kappertjes
Hoe maak je het?
Zet een pan op het vuur die groot genoeg is voor de 4 zalmfilets. Laat deze warm worden op een middelmatig vuur. Doe er de ansjovis is, samen met de kappertjes en de boter. Plet de ansjovis en de kappertjes met de bolle kant van een vork. Giet in een kommetje en laat afkoelen en opstijven.
Wrijf de zalmfilets in met olijfolie en kruid met vooral peper (De ansjovis zijn het zoute element). Verwarm een lepel olie in dezelfde pan en bak de zalmfilets tot ze gaar zijn (afhankelijk van de dikte van de filets natuurlijk).
Haal de filets uit de pan en serveer ze op een bord. Leg er wat van de opgesteven ansjovis- en kappertjesboter over. Dien op met een schijfje citroen en wat verse kruiden. Serveer er een frisse Riesling bij.
